+∞ Beyond Of Believe ∞- آخرین مطالب آرشیو وبلاگ لوگو آمار وبلاگ
ماسک ضد گاز چطور ساخته میشود؟ آیا این ماسک هم شبیه سایر ماسکها است؟
در شرایطی مانند حمله شیمیایی، ماسک ضد گاز تا چه اندازه مفید است؟ آیا ممکن است پالایه مسدود شود؟ چه مدت میتوان ماسک ضد گاز را پوشید؟
* اطلاعاتی اندک در رابطه با تعدادی از گاز های سمی و کشنده * * گاز فسژن
فسژن (به انگلیسی: Phosgene) با فرمول شیمیایی CCl2O یک ترکیب شیمیایی است. که جرم مولی آن 98.92 g mol-1 میباشد. شکل ظاهری این ترکیب، گاز بیرنگ است.
تاریخچه:
گاز فسژن برای اولین بار در سال 1812 تهیه شد. در طول جنگ جهانی اول توسط آلمانیها به عنوان جنگافزار شیمیایی تولید و برای اولین بار در 1915 بر علیه سربازان انگلیسی مورد استفاده قرار گرفت. 85% مرگ و میر ناشی از کاربرد سلاحهای شیمیایی در طول جنگ جهانی اول مربوط به گاز فسژن است ولی علیرغم این واقعیت، کارایی فسژن به عنوان یک جنگافزار شیمیایی کمتر از گاز خردل است.
ویژگیهای فیزیکی و شیمیایی:
گاز فسژن، گازی بیرنگ و با بویی خفه کننده شبیه بوی علف کپکزده میباشد. نقطه ذوب آن Cْ 118- و نقطه جوش آن Cْ 2/8 است. امروزه از این ماده شیمیایی در صنعت استفاده زیادی میشود. بدنبال سوزاندن بسیاری از مواد معمولی مثل پلاستیکهای فوم، فسژن آزاد میشود. فسژن بسیار فرار است و در دمای معمولی خیلی سریع بخار میشود. گفته شده به علت هیدرولیز سریع فسژن، نمیتوان از آن در آب و هوای مرطوب استفاده کرد. این گاز از هوا سنگینتر است و در فضاهای مجاور سطح زمین یا زیر زمینها و سنگرها تجمع مییابد. فسژن یک عامل ناپایدار بوده و بیشتر به منظور کشتن و یا ناتوان کردن سربازان بکار گرفته میشود.
مکانیسم عمل و اثرات سمی:
فسژن با آسیبرساندن به سلولهای دیواره آلوئول سبب از بین رفتن سد موجود بین آلوئول و فضای بینابینی میگردد. مویرگهای ریوی نیز صدمه میبیند و با افزایش نفوذپذیری آنها ادم ریوی رخ میدهد.
تئوریهای مختلفی را جهت توجیه اثرات پاتولوژیک ریوی فسژن مطرح کردهاند که یکی از آنها مربوط به آزاد سازی اسید هیدروکلریدریک حاصل از هیدرولیز فسژن می باشد.گفته شده است که اسید هیدروکلریدریک فقط در هنگامی که مسمومیت با فسژن شدید باشد به مقدار قابل توجهی تولید شده و میتواند بطور مستقیم موجب آسیب به بافت ریه شود. در فرضیه دیگری پیشنهاد شده است که مقادیر اندک اسید هیدروکلریدریک میتواند در مجاری هوایی با ایجاد انقباضات برونش و تحریک موضعی نهایتاً موجب ادم ریوی شود.
تئوریهای مطرح شده دیگر حاکی از تشکیل دیآمیدها از فسژن و همچنین تداخل بین فسژن و طیف وسیعی از مولکولهای مختلف است. جذب پوستی یا اثرات روی پوست برای فسژن ذکر نشده است. غلظتی معادل 5/0 میلی گرم در هر لیتر از آن قادر است طی ده دقیقه تماس منجر به مرگ شود. برونشیت مزمن و آمفیزم از جمله اثرات دراز مدت مسمومیت با فسژن میباشند.
* گاز خردل
گاز خردل یا سولفور موستارد (1,5-dichloro-3-thiapentane) ترکیبی شیمیایی دارای کلر و گوگرد است که به عنوان سلاح شیمیایی در جنگ جهانی اول و نیز جنگ ایران و عراق به کار رفت. هر چند این ماده در دمای معمولی بصورت مایع است اما معمولا از آن بعنوان گاز خردل نام برده می شود. این گاز جزو عوامل تاول زا طبقه بندی میشود و دارای اثرات مخرب و دراز مدت بر روی پوست، چشم، سیستم تنفسی و دستگاه گوارشی است . گاز خردل عامل آلکیله کننده و سرطانزا نیز هست. گاز خردل نخستین بار در سال 1917 به عنوان سلاح شیمیایی در جنگ جهانی اول به کار گرفته شد. پس از جنگ جهانی اول وسیعترین مورد کاربرد این سلاح شیمیایی در جنگ ایران و عراق بود. بر اساس گزارشهای بازرسان سازمان ملل متحد، عراق از سال 1362 تا 1367 در موارد متعددی از بمبهای حاوی گاز خردل علیه رزمندگان ایرانی و نیز افراد غیر نظامی ساکن روستاها و شهرهای مرزی ایران و حمله شیمیایی به حلبچه استفاده کرد.
مکانیسم عمل و اثرات سمی:
گاز خردل یک عامل آلکیله کننده قوی می باشد و پس از اتصال به عوامل نوکلئوفیل، DNA، پروتئینها و دیگر اجزاء سلولی موجبات مرگ سلولی را فراهم آورده و آثار کوتاه مدت و دراز مدتی را بر روی بافتها و ارگانهای مختلف بدن به جای می گذارد. جذب گاز خردل از طریق پوستی و استنشاقی به راحتی انجام میشود. تماس با غلظت 07/0 میلیگرم در لیتر از این ماده به مدت 30 دقیقه بهعنوان دوز کشنده در نظر گرفته شده است.
ضایعات پوستی ناشی از خردل بمانند ضایعات حاصل از سوختگی میباشد. معمولاً 4-2 ساعت پس از تماس علائم پوستی (اریتم) ظاهر شده و پس از 18 ساعت پوست تاول زده و نکروز پیشروندهای آغاز میشود. 6-4 روز بعد از تماس جای زخم دچار ادم و پرخونی موضعی شده و 19 روز پس از تماس یک اسکار پیگمانته باقی خواهد ماند. لازم بذکر است که خطر عفونت ثانویه نیز وجود دارد.
ضایعات چشمی بستگی به میزان تماس و فرم خردل (بخار یا مایع) دارد. بخار خردل تغییرات دائمی کمتری را نسبت به مایع خردل بهجای میگذارد و بندرت و به تنهایی سبب نکروز قرنیه میشود. ملتحمه چشم در تماس با خردل دچار نکروز، پوسته پوسته شدن و ادم میگردد. عنبیه و اجسام مژگانی دچار التهاب میشوند. یکی از اثرات دیررس آن کوری کامل چشم است که با کراتیت قرنیه همراه است.
ضایعات ریوی ایجاد شده به مدت زمان تماس و غلظت ماده شیمیایی در هوای استنشاقی بستگی دارد. در شرایط آب و هوای گرم این اثرات شدت مییابند. و نکروز لایه اپی تلیال حنجره، نای و برونش، پرخونی و خونریزیهای نقطهای در لایههای سطحی مجاری تنفسی در تماس با گاز خردل اتفاق میافتد. پرخونی مویرگهای آلوئولی، خونریزی، ادم، کلاپس و آمفیزم از جمله صدمات جدی بر روی بافت پارانشیمی ریه میباشند.
از آثار دیگر گاز خردل، تضعیف مغز استخوان میباشد. تا سه روز اول پس از مسمومیت، لکوسیتوز و از روز چهارم به بعد در موارد شدید مسمومیت، لوکوپنی مشاهده شده است. سیستم ایمنی بدن بدین ترتیب دچار نقص گردیده و شخص در معرض عفونتهای مختلف قرار میگیرد.
اثراتی چون سرطانزایی، ضعف بینایی، کوری دائمی، برونشیت مزمن، فیبروز ریوی، تنگی مجاری تنفسی و اختلالات روانی از عوارض بلند خردل میباشند.
* سیانور ها
اسید سیاندریک و سیانورها دستهای از نیتریلها هستند که از نظر شیمیایی جزء هیدروکربنهای ازتدار با فرمول R- CN هستند که عامل CN آنها به شدت سمی است و موجب خفگی نسجی میشود. فراوردههای سیانید در عکاسی، واکنشهای آزمایشگاهی، صنعت، حشرهکشها و جوندهکشها (HCN) و برخی از میوههای از قبیل بادام تلخ، دانه سیب، هسته هلو و آلو وجود دارد. اثرات : سیانیدها با چند سازوکار باعث هیپوکسی بافتی میشوند:
اسید سیاندریک مایعی است با بوی بادام تلخ و بیرنگ که به راحتی بخار میشود. سیانورها ترکیبات فلزی بنیان سیانید هستند و از همه خطرناکتر در بین آنها سیانور دو سدیم و سیانور دو پتاسیم (سیانور پتاس) که در مجاورت هوا یا در معده تحت اثر اسید کلریدریک باعث ایجاد اسید سیاندریک میشوند. یک عدد بادام تلخ دارای یک میلی گرم اسید سیاندریک است. مقدار سمی اسید سیاندریک 0/01 گرم و مقدار کشنده آن 0/05 گرم است. مسمومیت از راه تنفس شدیدتر بوده و علایم بالینی آن بستگی به راه تماس، مقدار مصرف و تاخیر در شروع درمان دارد.
علائم بروز بیماری حاصل از تنفس : تظاهرات اصلی مسمومیت با آن به شرح زیر است: علائم زودرس: تظاهرات CNS شامل کنفوزیون، سردرد، اضطراب، تاکیکاردی یا برادیکاردی، هیپرپنه، هیپرتانسیون خفیف و تپش قلب است. علائم دیررس: شامل علائم گوارشی نظیر تهوع و استفراغ، تاکیکاردی یا برادی کاردی، هیپوتانسیون، تشنج ژنرالیزه، کما، آپنه، گشادی مردمک (مدیاز)، عدم پاسخ یا پاسخ کند مردمک به نور، آریتمی، ایسکمی یا اسیستول، ادم ریوی است. درمان آن هم مانند سایر مسمومیتها استفاده از پادزهر اختصاصی است که شامل سه داروی آمیل نیتریت، سدیم نیتریت و سدیم تیوسولفات است. یکی از علائم برای تشخیص سریع مسمومیت با سیانور، بوی بد بادام تلخ است که از دهان مصدوم و یا هوای بازدمی او به مشام میرسد در برخی کشورها محکومین به اعدام را در اتاق گاز با سیانور میکشند. آنها را به صندلی در اتاق گاز میبندند و مامور اعدام از بیرون دستهای را میکشد. به این ترتیب بستهای حاوی سیانور پتاس به درون ظرفی محتوی جوهر لیمو که در زیر صندلی تعبیه شده است، میافتد و گاز سیانور حاصله، باعث مرگ سریع محکوم میشود. مقداری کافی از سیانور که موجب مرگ شده و بسیار خطرناک می باشد : موضوع مطلب : انرژی هیدروژن ترکیب تکنولوژیکی (فنی) انرژیهای تجدید پذیر و هیدروژن به عنوان مکانیزم ذخیره یک منبع انرژی پاک و پایدار به حساب میآید. پیش بینی میشود سلول سوختی در قرن بیست و یکم برای نقل و انتقال انرژی مورد استفاده قرار گیرد. تصور کنید که یک سوخت حرارتی آنقدر پاکیزه باشد که وقتی در اجاق خانه شما میسوزد نیازی به دودکش نداشته باشد. سوخت موتور یک وسیله نقلیه را در نظر بگیرید که آنقدر تمیز میسوزد که آب خارج شده از موتور آن قابل مصرف است. یک دستگاه ذخیره انرژی را در نظر بگیرید که آلودگی ایجاد نمیکند و گاز گلخانهای، باران اسیدی و اثرات خورندگی شیمیایی ایجاد نکرده و هیچ دودی بصورت رد پا بر جای نمیگذارد، هیچگونه پسماند رادیواکتیوی ندارد و در عمل از هیچ منبع سوخت طبیعی استفاده نمیکند. منابع انرژی آیندهامروزه، هیدروژن عمدتاً در تولید آمونیاک، پالایش نفت و ساخت متانول مورد استفاده قرار میگیرد. از هیدروژن در برنامه فضایی ناسا، به عنوان سوخت در سفینههای فضایی و در پیلهای سوختی که گرما، برق و آب آشامیدنی برای فضانورد تولید میکنند نیز استفاده میشود. پیلهای سوختی ابزارهایی هستند که هیدروژن را مستقیماً به برق تبدیل میکنند. در آینده، میتوان از هیدروژن به عنوان سوخت خودروها و هواپیماها استفاده نموده و نیز با به کارگیری از این عنصر، برق مصرفی خانهها و ادارات را تأمین کرد. هیدروژن را میتوان با حرارت دادن مولکولهای هیدرو کربن، در فرآیندی تحت عنوان "تبدیل" هیدروژن به دستآورد. در این فرایند هیدروژن از گاز طبیعی گرفته میشود. با استفاده از جریان الکتریکی نیز میتوان آب را در فرآیندی به نام الکترولیز به اجزای سازنده خود یعنی اکسیژن و هیدروژن جداسازی نمود. برخی از جلبکها و باکتریها، از نور خورشید به عنوان منبع انرژی استفاده کرده و تحت شرایط خاصی هیدروژن آزاد میکنند. هیدروژن به عنوان سوخت، انرژی زیادی دارد، در عین حال ماشینی که سوخت آن هیدروژن خالص باشد هیچ آلودگی تولید نمیکند. ناسا از دهه 1970، برای به حرکت در آوردن راکتها، و در حال حاضر برای فرستادن سفینههای فضایی به مدار زمین، از هیدروژن مایع استفاده میکند. پیلهای دارای سوخت هیدروژن، نیروی لازم سیستمهای الکتریکی سفینههای فضایی را تأمین کرده و محصول جانبی این فرایند، آب خالصی است که توسط سرنشینان خدمه به عنوان آب آشامیدنی مورد استفاده قرار میگیرد. شما میتوانید پیل سوختی را مانند باتری در نظر بگیرید که میتوان به طور مداوم با اضافه کردن سوخت، آن را شارژ کرد به نحوی که هرگز شارژ آن تمام نشود. پیل سوختیپیلهای سوختی یک فن آوری امیدوار کننده هستند که میتوانند به عنوان منبع گرما و الکتریسیته در ساختمانها، و به عنوان یک منبع توان الکتریکی در وسایل نقلیه مورد استفاده قرار گیرد. شرکتهای خودرو سازی در حال حاضر بر روی ساخت ماشینها و کامیونهایی کار میکنند که مجهز به پیلهای سوختی باشند. در پیل سوختی خودروها، یک ابزار الکتروشیمیایی وجود دارد که هیدروژن (ذخیره شده در برد سیستم) و اکسیژن هوا را به الکتریسیته تبدیل کرده، موتور الکتریکی اتومبیل را به حرکت در آورده و توان آن را تأمین میکند. گرچه استفاده از این کاربردهای ایده آل برای هیدروژن خالص، اندکی دور از انتظار به نظر میرسد، اما در مقیاس واقعی و نزدیک به آن میتوان به سوختهایی مانند گاز طبیعی، متانول و یا حتی بنزین اشاره کرد. اصلاح این نوع سوختها برای تولید هیدروژن، امکان استفاده در بسیاری از زیرساختهای فعلی انرژی، مانند پمپ بنزینها، لوله کشیهای گاز طبیعی و غیره، را برای ما فراهم میکند. این در حالی است که استفاده از سلولهای سوختی در مرحله بهرهبرداری است. در آینده، هیدروژن نیز میتواند مانند برق به عنوان یک حامل مهم انرژی محسوب شود. حامل انرژی، انرژی را ذخیره و منتقل کرده و آن را به صورت قابل استفادهای در اختیار مصرف کنندگان قرار میدهد. برخی از کارشناسان بر این گمان هستند که هیدروژن، در آینده زیرساختهای اصلی انرژی را تشکیل داده و جایگزین گاز طبیعی، نفت، زغال سنگ و نیروگاههای کنونی برق خواهد شد. آنها بر این باورند که "اقتصاد نوین هیدروژن" میتواند جایگزین جریان " اقتصاد مبتنی بر سوختهای فسیلی" شود، هر چند که این طرح احتمالاً در آیندهای دور عملی خواهد شد. موضوع مطلب : همانطور که مستحضر هستید ، در پست قبل ، بخش اول موضوع آلیاژ و فلزشناسی را مطرح نمودیم . حال به بخش دوم آن یعنی آشنایی بیشتر با متالوژی و مشتقات آن می پردازیم. پس با ما همراه باشید ... ! فلزشناسی یا متالورژی (به انگلیسی: Metallurgy) شاخهای از علم مواد است که به شناخت و استخراج فلزات و فناوریهای کار با فلزات میپردازد. این علم جداسازی مواد معدنی از سنگ معدن آنها، ذوب، تصفیه و تولید شمش، بهبود خواص و تهیه آلیاژها و فن کار بر روی فلزات و شکل دهی آنها را دربر میگیرد. دوره فلزات بعد از عصر حجر و از حدود 6 تا 7 هزار سال قبل از هجرت آغاز شدهاست. شاید مس اولین فلزی است که بطور خالص و طبیعی و جدا از مواد معدنی مورد استفاده بشر قرار گرفتهاست. انواع سنگهای مس از ظاهری فلزی با رنگهای مختلف مانند نیلی، لاجوردی، سبز، طلایی و سرخ برخوردار هستند. این امر میتواند یکی از عوامل توجه بشر اولیه به ترکیبات حاوی مس باشد. برخی معتقدند که گویا اولین بار ذرات طلا که در کنار ماسههای کنار رودخانهها پراکنده بودند، توسط بشر شناسایی شدند. مصریان و شاید هندیان بیشتر از سایر ملل در استخراج طلا از سنگهای آن توفیق داشتند، اما در ایران از دوره هخامنشی، آثار متعددی از طلا و نقره خصوصا در کنار رود جیحون و در شهر همدان کشف شدهاست. با گذشت زمان فلزات دیگری مانند نقره، سرب، آنتیموان و قلع نیز کشف شدند و بشر توانست با استفاده از آتش، ذوب فلزات را تجربه نموده و آلیاژهای مختلف را بدست آورد. به عنوان مثال، از مخلوط کردن قلع و مس، مفرغ بدست آمد و به این ترتیب عصر مفرغ شروع شد. در عصر حاضر میتوان متالورژی را مادر صنعت دانست. در دنیایی صنعتی امروز بی شک اگر آلیاژهای خاص و کاربر با کمک علم متالورژی به وجود نمیآمد هم اکنون ما شاهد خیلی از پیشرفتهای بشر نبودیم! از جمله گرایشات متالوژی ، متالوژی استخراجی می باشد :
متالورژی استخراجی فن جدا کردن فلز از کانیها و تصفیه و نیز بازیافت آن است. استخراج فلزات از کانیهای فلزی بر انسانهای اولیه شناخته بوده است. فرآیندهای استخراج فلزات در قدیم به صورت روشهای سعی و خطا بود. طلا و مس از اولین فلزاتی بود که استفاده شدند چون به صورت خالص در طبیعت یافت میشود. استخراج فلز خارج کردن سنگ یا کانی آن از معدن نیست بلکه به معنی جدا کردن فلز از کانی محتوی آن فلز است. استخراج فلز را با توجه به فرآیندهای آن به دو گروه کلی متالورژی حرارتی و متالورژی آبی تقسیم میکنند. اصول متالورژی حرارتی بر اساس ذوب و متالورژی آبی بر اساس حلسازی کانی میباشد. بیشتر فلزات موجود در طبیعت به صورتهای اکسید، سولفید، کلرید و کربنات میباشند. مهمترین مرحله جداسازی این فلزات از سنگ معدن آنها احیا شیمیایی آنها است.
سرامیک نیز از دیگر گرایشات این رشته است : به مواد (معمولاً جامد)ی که بخش عمده? تشکیل دهنده? آنها غیرفلزی و غیرآلی باشد، سرامیک گفته میشود. این تعریف نهتنها سفالینهها، پرسلان(چینی)، دیرگدازها،محصولات رسی سازهای، سایندهها، سیمان و شیشه را در بر میگیرد، بلکه شامل آهنرباهای سرامیکی، لعابها، فروالکتریکها، شیشه-سرامیکها، سوختهای هستهای و ... نیز میشود. انواع سرامیک ها به صورت ذیل تعریف می گردند سرامیکها از لحاظ کاربرد به شکل زیر طبقهبندی میشوند:
سرامیکهای اکسیدی را از لحاظ ساختار فیزیکی میتوان به شکل زیر طبقهبندی کرد:
سرامیکهای غیراکسیدیاین نوع سرامیکها با توجه به ترکیبشان طبقهبندی میشوند که برخی از پرکاربردترین آنها در زیر آمدهاند:
و.... از جمله خواص برتری سرامیک نسبت به سایرین ،
میباشد از کاربرد های مهم و اساسی سرامیک در صنعت الکتریکی و مغناطیسی سختی بالا نوری حرارتی شیمیایی و بیوشیمیایی فناوری هستهای می باشد.
موضوع مطلب : |
||